Voorstanders van teamfasen
In de praktijk wordt het model van Tuckman, en navolgende modellen bijvoorbeeld de maturity fasen van Lingsma, veel gebruikt. Leidinggevenden en teams zeggen dan bijvoorbeeld: ‘fijn, het is zo herkenbaar’; ‘nu snappen we tenminste waarom het nog niet zo lekker loopt en dat dat heel normaal is’.
Tegenstanders van teamfasen
Wetenschappelijk heeft Tuckman zijn theorie enkel gebaseerd op literatuurstudie. Vanaf de jaren ‘60 is er regelmatig geprobeerd om bewijs in de praktijk te vinden voor zo’n fasegewijze ontwikkeling van teams, maar dat is tot op heden nog niet gelukt.
De ontwikkeling van teams verloopt grilliger dan zo fasegewijs van een begin tot een einde. Op het ene moment kan een team bergen verzetten en loopt alles op rolletjes en op een ander moment kan dat opeens (even) helemaal weg zijn.
Veel teams kennen een tijdelijk en kort karakter. Die hebben helemaal niet de tijd om zich zo fasegewijs te ontwikkelen. Die moeten vanaf dag één samen presteren en het beste uit hun team halen.
Zijn teamfase modellen dan (nog) wel van waarde?
Ook al ontbreekt de wetenschappelijke onderbouwing voor de fasegewijze ontwikkeling van teams zoals Tuckman die beschrijft, dat wil nog niet zeggen dat die modellen in de praktijk niet behulpzaam kunnen zijn. De toegevoegde waarde zit vooral, zie ook de voorbeelden bij de voorstanders, in het bespreken met elkaar waar je staat als team en hoe je jezelf als team verder kunt ontwikkelen. Het wordt daarmee een hulpmiddel voor evaluatie. Dat evalueren, van de samenwerking en het resultaat, essentiëel is voor teamontwikkeling dat blijkt uit veel onderzoeken.
Dus mooi dat de teamfasen aanzetten tot evalueren, want daar worden teams beter van! Zouden wij dat aan de hand van de teamfasen doen? Nee, omdat het de indruk wekt dat een team zich op die manier ontwikkelt en dat zeer omstreden is. Er zijn nog zoveel andere hulpmiddelen en manieren om als team je samenwerking en wat die samenwerking oplevert te evalueren en daar met elkaar het goede gesprek over te voeren.